SEZON 2
ROK AKADEMICKI 2023/2024
ZASADY:

• Cykl dyskusji skoncentrowanych wokół problematyki edukacji akademickiej oraz kondycji uniwersytetu w roku akademickim 2023/24 składa się z siedmiu spotkań realizowanych co ok. 6 tygodni od listopada 2023 r. do czerwca 2024 r.
• Pierwsze sześć spotkań odbywa się w formule on-line, trwających z reguły ok. 3 godzin lekcyjnych, natomiast ostatnie jest realizowane stacjonarnie jako część corocznej konferencji „Viva Dydaktyka” organizowanej przez CDDiT, odbywającej się pod koniec roku akademickiego.
• Niektóre spotkania będą dyskusją wokół zaproponowanego wcześniej tekstu, z wprowadzeniem do rozmowy prowadzącego, o czym uczestnicy i uczestniczki będą poinformowani z wyprzedzeniem.
• Na debaty nie obowiązuje rejestracja, ani nie ma limitu miejsc.
• Każdy uczestnik może wziąć udział w dowolnej liczbie spotkań. W przypadku udziału we wszystkich debatach istnieje możliwość otrzymania zaświadczenia potwierdzającego ten fakt.
• Dyskusje animuje dr Jarosław Jendza.

LINK:

https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_ODMzYzM3NmMtN2JhYS00NmQ3LWI2ZDAtN2I4OTRmMTVhNGY1%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%22b2b950ec-1ee3-4d9d-ac5e-4dd9db5e0b73%22%2c%22Oid%22%3a%22548981a3-106b-47e6-a9b1-d5ec24a60938%22%7d
</ br>
TERMINY I OPISY SPOTKAŃ W ROKU AKADEMICKIM 2023/2024:

WEBINAR #1: Digitalizacja życia akademickiego a innowacyjny konserwatyzm dydaktyczny
8 listopada 2023 r. (środa) w godz. 17:00-19:15Cykl spotkań rozpoczniemy od rozważenia i przedyskutowania wymiarów zjawiska określanego jako digitalizacja życia, albo wręcz życia cyfrowego. Odwołując się do krytycznych głosów zwracających uwagę na negatywne konsekwencje tej zmiany kulturowej, pochylimy się nad opisywanymi już w badaniach edukacyjnych analizami poświęconymi na pozór paradoksalnemu podejściu do kształcenia określanego jako innowacyjny konserwatyzm.

Owo podejście, wraz ze strategiami organizacji zajęć, budowania porozumień ze studentami, postuluje m.in. sfery określane jako „device-free”, czy też „digital-free”, argumentując swoje podejście licznymi badaniami nad jakością procesów intelektualnych młodych dorosłych.
Jednocześnie stawia pytania o nowe odczytania klasycznych wersji pracy ze studentami i możliwości ich zastosowań.

WEBINAR #2: Profesjonalizacja dydaktyki akademickiej a takt pedagogiczny
20 grudnia 2023 r. (środa) w godz. 17:00-19:15We współczesnym świecie edukacji na poziomie wyższym trudno byłoby spotkać kogoś, kto nie zgodziłby się ze stwierdzeniem, że praca dydaktyczna nauczycieli i nauczycielek akademickich bazuje na kompetencjach, które mają charakter wykształcalny i które mogą być rozwijane w toku coraz szerzej oferowanych szkoleń i innych form doskonalenia. Mawiamy czasem, że nauczyciel akademicki to pewna profesja, która wymaga znajomości metod pracy.
Z drugiej strony, literatura przedmiotu opisuje fenomen znany jako „takt pedagogiczny”, który jest swego rodzaju połączeniem intuicji, umiejętności szybkiego i adekwatnego reagowania oraz – nade wszystko sztuki i twórczości. W wielu kręgach ten sposób myślenia o nauczycielach akademickich traktowany jest jako anty-naukowy, a zatem nie tylko może być łatwo odrzucony, ale wręcz powinien być eliminowany.
… A jednak mamy coraz więcej badań par excellence naukowych, które dostrzegają ów takt, a kształcenie traktują jako połączenie sztuki i rzemiosła.

WEBINAR #3: Bio-medykalizacja kształcenia akademickiego a myślenie edukacyjne
10 stycznia 2024 r. (środa) w godz. 17:00-19:15 – SPOTKANIE ZOSTAŁO ODWOŁANECo najmniej od czasu oświecenia zakładano, że język nauki (zwłaszcza dyscyplin ścisłych i eksperymentalnych) jest najtrafniejszym sposobem opisu rzeczywistości, a rozbiór badanych zjawisk na jak najmniejsze elementy i ich analiza da nam wyjaśnienie jak funkcjonuje świat.

Takie twierdzenie doczekało się swojej krytyki, ale w ostatnich latach mamy ewidentnie do czynienia ze zjawiskiem powrotu do tego sposobu tłumaczenia zjawisk, także prawidłowości edukacyjnych. Lawinowo rośnie lista (sub)dyscyplin nauk z przedrostkiem „NEURO”, a neurodydaktyka jest tego bodaj najlepszym przykładem.
Krytycy takiego podejścia zwracają uwagę na liczne redukcje, uproszczenia i nadinterpretacje, a jednocześnie mówią, iż eduakcja jest odrębną domeną życia człowieka i dlatego wymaga specyficznego dla siebie języka opisu – to jest języka edukacyjnego, czyli nie psychologicznego, medycznego, biologicznego czy socjologicznego, ale właśnie pedagogicznego.
W trakcie naszego spotkania zastanowimy się wspólnie, czy istotnie ma to znaczenie dla naszej codziennej pracy dydaktycznej i dla myślenia o roli nauczyciela akademickiego.

WEBINAR #4: Parametryzacja pracy studentów i studentek a piękne ryzyko nieprzewidywalności kształcenia akademickiego
14 lutego 2024 r. (środa) w godz. 17:00-19:15Można chyba zaryzykować stwierdzenie, że coraz więcej aspektów pracy w uniwersytecie, także w ramach obowiązków dydaktycznych podlega parametryzacji. Z jednej strony, słyszalne są argumenty, które mówią, że spore instytucje (a do takich niewątpliwie należą uniwersytety) muszą wdrażać instrumenty oceny, pomiaru i ilościowej ewaluacji, ponieważ dysponują środkami publicznymi, muszą charakteryzować się powtarzalnością procesów i efektów, nie mogą nie wsłuchiwać się w opinie różnych stron zainteresowanych. Słowem, jakaś doza parametryzacji pracy akademickiej jest niezbędna.

Z drugiej strony, z teorii organizacji wiemy, że jeśli mamy do czynienia z instytucjami, które pragną być unikatowe, twórcze, generujące nowe idee a zarazem przyjazne wysoko-kwalifikowanym pracownikom i pracownicom, powinniśmy rezygnować z nadmiernej formalizacji. Tę kwestię dodatkowo komplikuje fakt, iż za każdym razem, gdy zaczynamy pracę z młodzieżą akademicką, mamy do czynienia z sytuacją (do jakiegoś stopnia) wyjątkową, nieprzewidywalną, a zatem charakteryzującą się pewnym ryzykiem.
Wśród badaczy edukacji na poziomie wyższym mówi się nawet czasem o „pięknym ryzyku edukacji”, które powinniśmy pielęgnować, aby studenci mogli doświadczać i rozwijać swoje podmiotowości. Jak to pogodzić z parametryzacją i pomiarem? Oto jest pytanie, na nasze czwarte spotkanie.

WEBINAR #5: Krucha, silna i anty-krucha edukacja akademicka, czyli o praktyce uczącej się na potknięciach i stresorach
13 marca 2024 r. (środa) w godz. 17:00-19:15Istnieje solidnie udokumentowany pogląd, że systemy, instytucje czy pojedyncze rozwiązania można podzielić na trzy typy, biorąc pod uwagę stosunek do stresorów, czy też nieprzewidywalnych zdarzeń, których przecież doświadczamy każdego dnia. W tym kontekście można myśleć o systemach silnych, które nie poddają się zasadniczym zmianom wystawione na działanie stresorów, systemach słabych, które trzęsą się w posadach lub nawet giną pod wpływem takich zdarzeń oraz systemach anty-kruchych, które w swoje działanie mają wpisane dwie cechy. Po pierwsze, jest to przekonanie o ciągłej zmianie rzeczywistości, o jej chaotyczności i nieomal cyklicznym występowaniu nagłych wstrząsów. Po drugie, w „DNA” takich systemów wpisane jest uczenie się wywoływane stresorami, a zatem nie tylko jest to elastyczność, ale także modyfikowalność.

W naszym spotkaniu przyjrzymy się silnym i kruchym podejściom dydaktycznym nauczycieli akademickich, a następnie zastanowimy się nad możliwościami budowania praktyk o charakterze anty-kruchym.

WEBINAR #6: Polityczność a upolitycznienie kształcenia uniwersyteckiego
10 kwietnia 2024 r. (środa) w godz. 17:00-19:15Polityczność edukacji (akademickiej), zdaniem znawców tej problematyki, jest jej immanentną cechą, choćby ze względu na to, że jest ona ściśle powiązana z władzą ustawodawczą i wykonawczą. Z tego punktu widzenia apolityczny uniwersytet jest rodzajem niebezpiecznej fantazji. Uniwersytet jest polityczny, ale nie oznacza to, że musi być upolityczniony.

W toku spotkania przyjrzymy się bliżej specyfice polityczności sektora szkolnictwa wyższego, a następnie porozmawiamy o upolitycznieniu uniwersytetu, posiłkując się treścią kolejnych ustaw regulujących funkcjonowanie uniwersytetów. Pomyślimy też wspólnie nad tym, jak wobec takich zakusów władzy może/powinien zachowywać się nauczyciel akademicki.

WEBINAR #7: Praktyczność a upraktycznienie edukacji w klasycznym uniwersytecie
(w trakcie konferencji Viva Dydaktyka)Analizując badania poświęcone różnym formom edukacji i związanym z nimi poziomem satysfakcji studentów, można postawić tezę, że – w zasadzie niezależnie od kierunku studiów – najbardziej cenioną formą studiowania są praktyki i staże studenckie. Podobnie jest zresztą wśród osób biorących udział w różnych formach doskonalenia dydaktycznego, niezależnie od poziomu kształcenia.

Inaczej mówiąc, cenimy sobie wiedzę i narzędzia, które można wykorzystać w praktyce. Uczelnie, instytucje szkoleniowe, szkoły różnych poziomów i typów, wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, oferują – najczęściej dość krótkie, „user friendly” szkolenia i kursy zorientowane na praktykę. Takie zjawisko możemy określić jako upraktycznianie edukacji, a zatem możemy także mu się krytycznie przyjrzeć.
Odmiennym sposobem opowiadania o roli edukacji akademickiej jest dyskurs „wiedzy-samej-sobie”. Orędownicy tego podejścia mówią o konieczności oderwania od świata zewnętrznego, kontemplowania i bezinteresownego poszukiwania prawdy. Wydaje się jednak, że można próbować myśleć o kształceniu w sposób kompromisowy i takie podejście literatura przedmiotu określa jako praktyczność edukacji.
Owa cecha sygnalizuje postulat nieustannego wiązania kształcenia ze światem życia (także zawodowego) studentów, czy kursantów, ale nie premiuje szczególnie pytania o to „jak działać?”, „jak coś zrobić?”, ale raczej „jaki to ma sens?”, „czy warto robić coś w określony sposób?”. W toku spotkania przyjrzymy się bliżej praktyczności edukacji i szkoleń dydaktycznych, a także wspólnie, krytycznie spojrzymy na „upraktycznianie” szkoleń, kursów, kierunków kształcenia czy specjalności proponowanych młodzieży akademickiej.

POPRZEDNIE EDYCJE:

• Idee Edukacji Akademickiej 2022/2023