Niniejszy tom jest przygotowany z okazji 10 lat współpracy studentów Uniwersytetu Gdańskiego z pracownikami Muzeum Wsi Mazowieckiej oraz z mieszkańcami mazowieckich wsi.
Omawiamy w nim różne aspekty badań, podsumowujemy wyniki, a także podejmujemy refleksję nad badaniami w ogóle – to głównie za sprawą wypowiedzi studentów i studentek biorących przez lata udział w tym projekcie. Wypowiedzi te oddzielają poszczególne teksty.
Na tom składają się artykuły, eseje, wywiady, komentarze i relacje fotograficzne.
Całość rozpoczyna słowo wstępne dyrektora Muzeum Wsi Mazowieckiej, pana Jana Rzeszotarskiego, opowiadającego o tradycjach ogrodów przydomowych na Mazowszu.
To właśnie tego dotyczyły studenckie badania – zbierania danych dotyczących historycznych nasadzeń, które potem można by odtworzyć w należącym do Muzeum skansenie.
Niezbędną częścią jest omówienie Muzeum Wsi Mazowieckiej i jego działalności, ponieważ rola tej instytucji w regionie i Polsce jest bardzo istotna. Krótkie wprowadzenie jest także tłem dla późniejszych rozważań prowadzonych przez autorów poszczególnych tekstów.
Opis badań prowadzonych przez lata przez studentów oraz opracowanie zbiorcze zebranych danych wprowadza do części, w której studenci omawiają różne aspekty badawcze: metodologię, ozdoby regionalne czy recepcję skansenu.
Wynikiem pracy studenckiej są także trzy zamieszczone w tomie wywiady – z wieloletnim kierownikiem Działu Przyrodniczego Muzeum, Piotrem Rzeszotarskim, z pracującą w Muzeum etnografką, panią Beatą Turek, a także zamykający tom wywiad z Dyrektorem Muzeum, Janem Rzeszotarskim.